Kiểm toán nội bộ là gì? một doanh nghiệp có công tác kiểm toán nội bộ càng sát sao thì việc quản lý sẽ càng đạt kết quả tốt. Vậy kiểm toán nội bộ là gì? Qua bài viết dưới đây Ytuongkinhdoanh.vn sẽ cung cấp đến bạn đọc thêm nhiều thông tin hữu ích, cùng theo dõi bài viết nhé!
Kiểm toán nội bộ là gì?
Kiểm toán nội bộ theo định nghĩa của Hiệp hội kiểm toán nội bộ IIA (The institute of Internal Auditor) được hiểu là một hoạt động chắc chắn và tư vấn độc lập, khách quan được thiết kế nhằm gia tăng và cải thiện công việc trong một tổ chức. Kiểm toán nội bộ đóng góp vào việc giúp đạt được các mục tiêu bằng việc ứng dụng cách đến gần hơn có nguyên tắc và hệ thống để đánh giá và nâng cao hiệu quả của các công thức quản lý rủi ro, làm chủ và quản trị.
Như vậy, kiểm toán nội bộ là hoạt động bảo đảm sự tư vấn độc lập và khách quan về tình hình quản trị, quản lý nguy cơ và các cách thức làm làm chủ nhằm giúp doanh nghiệp đạt được các mục đích đã đề ra.
Mục đích, Quyền hạn, và nhiệm vụ của kiểm toán nội bộ?
Với định nghĩa như trên, chúng ta có thể hiểu khái quát như sau: Mục đích: Kiểm toán nội bộ nhắm tới mục tiêu là đem lại thành quả và tốt lên hoạt động của công ty. Quyền hạn: để thực hiện nhiệm vụ/trách nhiệm của mình một cách đầy đủ, kiểm toán nội bộ phải được:
- có quyền tiếp cận với các tài liệu/ con người/ tài sản có sự liên quan tới nhiệm vụ của mình;
- có quyền báo cáo và trao đổi trực tiếp với cấp lãnh đạo cao nhất về chiến lược hành động, các phát hiện và các trở ngại trong lúc thực hiện công việc để nhận được những giúp đỡ đúng lúc và phong phú.
Các quyền này cần được quy định rõ trong quy chế kiểm toán nội bộ của doanh nghiệp để mọi bộ phận hiểu sâu và tuân thủ. Bên cạnh đó, trong mô hình tổ chức phòng ban kiểm toán nội bộ cần phải trực thuộc cấp quản lý cao nhất của doanh nghiệp (có bao gồm các thành viên độc lập và không điều hành) để chắc chắn tính độc lập về mặt tổ chức. Tùy thuộc theo mô hình tổ chức cụ thể, cấp quản lý cao nhất để phê duyệt và thực hiện công việc với kiểm toán nội bộ có thể là: Ban kiểm soát (thuộc Đại hội đồng cổ đông), Ủy ban Kiểm toán (thuộc Hội đồng quản trị, có các thành viên độc lập và không điều hành), Hội đồng thành viên,….
Phạm vi hoạt động của kiểm toán nội bộ trong công ty
Trong một đơn vị, một kiểm toán viên nội bộ thường đảm nhiệm các công việc như sau:
– Kiểm toán các số liệu kinh doanh, thông số kinh doanh cho giám đốc điều hành và các giám đốc chức năng trong đơn vị.
– Giám sát hệ thống kiểm soát nội bộ và đề nghị cải tiến hệ thống này.
– Nhận xét nguồn lực của công ty để hạn chế phung phí, thất thoát.
– Trực tiếp làm việc với kiểm toán độc lập của tổ chức về những vấn đề có sự liên quan.
– Đề nghị chính sách bảo vệ tài sản và quản lý rủi ro.
– Kiểm toán cam kết làm đúng theo pháp luật, nội quy và chủ đạo sách điều hành giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, hợp đạo đức bán hàng.
– Giúp đỡ thực hiện một phần chức năng kiểm soát tài chính như kiểm duyệt chất lượng, độ trung thực và tính thích hợp của nội dung và báo cáo kế toán.
Lưu ý: Kiểm toán chu trình sale thuộc một phần của kiểm toán nội bộ. Để tìm hiểu về kiểm toán quá trình sale, bạn hãy click vào bài đăng tham khảo thêm.
Thực trạng công việc kiểm toán nội bộ tại các doanh nghiệp
Kiểm toán nội bộ là một sự đảm bảo khách quan, độc lập và công việc tư vấn được thiết kế để nâng cao giá trị và cải tiến các công việc của một tổ chức. KTNB giúp một doanh nghiệp hoàn thành các mục tiêu của tổ chức bằng việc cung cấp một cách có nguyên tắc, có hệ thống để nhận xét và cải tiến tính hữu hiệu của chu trình điều hành, làm chủ và quản lý rủi ro”.
Do đó, các DN được coi như có tổ chức công việc KTNB ở Việt Nam thực chất xem KTNB là một chức năng kiểm duyệt, KSNB về công tác tài chủ đạo kế toán hoặc chỉ là một bộ phận được “mở rộng” của phòng/ban tài chính kế toán. Đến nay, chỉ một số ít các tổ chức có dùng KTNB trong kiểm tra việc tuân thủ các quy định kiểm soát liên quan đến một số công việc như sale, quảng cáo, truyền thông,… Trong các hoàn cảnh này, KTNB vẫn thường trực thuộc một phòng ban quản lý nhất định, công việc không độc lập khách quan và cũng chưa được xem là một mắt xích của quản trị của doanh nghiệp, DN.
Xem thêm Văn hoá doanh nghiệp là gì? Nguồn gốc của văn hóa doanh nghiệp
Nguyên tắc căn bản của kiểm toán nội bộ
Kiểm toán nội bộ là gì Căn cứ quy định tại Nghị định 05/2019/NĐ-CP, kiểm toán nội bộ tại cơ quan nhà nước, doanh nghiệp công lập và công ty phải bảo đảm các nguyên tắc cơ bản sau:
Tính độc lập
Người làm kiểm toán nội bộ không nên phép đảm nhiệm cùng lúc đó công việc của nhóm kiểm toán nội bộ. Trong kiểm toán nội bộ, mỗi mảng cần được làm độc lập, không chịu sự can thiệp nào khi thực hiện vai trò, báo cáo và đánh giá.
Tính khách quan
Khi hành động kiểm toán nội bộ, kiểm toán viên nội bộ phải cam kết tính khách quan, trung thực, chính xác và công bằng.
Tính hợp pháp
Cần tuân thủ pháp luật, chịu trách nhiệm trước pháp luật là nguyên tắc quan trọng khi kiểm toán nội bộ.
Tính bảo mật
Kiểm toán nội bộ phải bảo mật thông tin mang lại được khi thực hiện kiểm toán, không làm rò rỉ hay tiết lộ bất cứ nội dung nào cho các bên khác.
Xem thêm Hệ thống CRM là gì? Lợi ích của hệ thống CRM với doanh nghiệp
Các trường không thể không kiểm toán nội bộ
Kiểm toán nội bộ là gì? Căn cứ theo Nghị định 05/2019/NĐ-CP về kiểm toán nội bộ, các công ty thuộc các trường hợp sau đây bắt buộc phải kiểm toán nội bộ:
1. Doanh nghiệp niêm yết;
2. Doanh nghiệp mà Nhà nước sở hữu trên 50% vốn điều lệ là doanh nghiệp mẹ hoạt động theo mô hình doanh nghiệp mẹ – công ty con;
3. Công ty Nhà nước là công ty mẹ hoạt động theo mô hình doanh nghiệp mẹ – công ty con.
Với các doanh nghiệp còn lại thì được khuyến khích thực hiện công tác kiểm toán nội bộ. Để thực hiện công việc này, doanh nghiệp có khả năng đi thuê tổ chức kiểm toán độc lập đủ điều kiện công việc kiểm toán theo quy định của pháp luật để bổ sung dịch vụ kiểm toán nội bộ.
Qua bài viết trên đây Ytuongkinhdoanh.vn đã cung cấp mọi thông tin bạn cần biết về kiểm toán nội bộ là gì? Phạm vi của kiểm toán nội bộ. Hy vọng với những thông tin trên của bài viết sẽ hữu ích với các bạn đọc. Cảm ơn các bạn đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé!
Văn Tài – Tổng hợp
Tham khảo ( ihoadon.vn, www.crowe.com, luatduonggia.vn, … )