Khái niệm GDP là gì?
GDP là một thuật ngữ từ vạch tắt của cụm từ Gross Domestic Product có nghĩa là tổng hàng hóa quốc nội (hay còn gọi là tổng hàng hóa nội địa). Xét về bản chất thì GDP chính là một chỉ số được đưa ra để phân tích tổng quan về tốc độ tăng lên của nền kinh tế, đánh giá về cấp độ tiến triển của một vùng/ quốc gia.
GDP là giá trị của tất cả các loại món hàng, tất cả các loại dịch vụ được trên một vùng lãnh thổ trong một khoảng thời gian quy định. Giá trị của GDP trong mỗi một loại hình hàng hóa/ dịch vụ… thường được tính trong khoảng thời gian từ 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng, 1 năm tùy thuộc vào từng lĩnh vực. Tất cả những món hàng, dịch vụ, ngành nghề đều được tính bởi giá trị GDP thậm chí cả công ty nước ngoài ở trong quốc gia đó.
Trong GDP có GDP bình quân đầu người được nhắc đến nhiều hơn có khi nào hết. Bởi vì GDP đầu người là một “thước đo” phản ánh mức doanh thu cũng như mức sống của người dân trong một nước/ vùng/ lãnh thổ/ quốc gia. Chỉ số GDP bình quân đầu người chỉ ở mức tương đối chính xác. Với thời gian tính trong 365 ngày nên không thể chính xác được tuyệt đối. Mặc dù những đo đạt chỉ mang tính tương đối, nhưng đây là một trong những chỉ tiêu thống kê kinh tế tổng hợp rất quan trọng so với tất cả mọi quốc gia riêng lẻ. Nhờ nó mà chúng ta biết được sự phản ánh kết quả sản xuất bình quân đầu người trong thời gian quy định. Chỉ số GDP bình quân đầu người cao tỷ lệ thuận với mức doanh thu cũng như đời sống người dân ở quốc gia đó. Tuy nhiên có những quốc gia có chỉ số GDP cao nhưng chưa chắc đã là quốc gia có mức sống cao nhất.
Cách thức tính GDP
Tính tổng chi tiêu (Phương pháp chi tiêu): là một trong những giải pháp thực hiện chính xác nhất, Đây là phương pháp tính tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của một quốc gia, bằng phương thức lấy cộng tất cả số tiền mà các hộ gia đình trong quốc gia đó sử dụng để mua sắm và dùng dịch vụ.
Công thức: GDP = C + G + I + NX
Trong đó:
– C (Chi tiêu của hộ gia đình): gồm có tất cả các chi tiêu cho sản phẩm và dịch vụ của hộ gia đình.
– G (Chi tiêu của chính phủ): Là tổng chi tiêu cho giáo dục, y tế, an ninh, giao thông, dịch vụ, chính sách…
– I (Tổng đầu tư): Là tiêu dùng của các nhà đầu tư, bao gồm các khoản chi tiêu của doanh nghiệp về trang thiết bị, nhà xưởng…
– NX: NX là cán cân thương mại, là “xuất khẩu ròng” của nền kinh tế. NX = X(xuất khẩu [export]) – M (nhập khẩu [import]).
Tính theo doanh thu (Phương pháp chi phí): giải pháp lượng tiền tính tổng món hàng quốc nội (GDP) bằng cách thức tính tổng tiền lương, tiền lãi, lợi nhuận và tiền thuê sinh ra trong nền kinh tế nội địa. Áp dụng cách tính sau:
GDP = W + I + Pr + R + Ti + De
Trong đó:
W (Wage): tiền lương
I (Interest): tiền lãi
Pr (Profit): lợi nhuận
R (Rent): tiền thuê
Ti (Indirect tax): thuế gián thu ròng
De (Depreciation): phần hao mòn (khấu hao) tài sản cố định
Tính theo giá trị gia tăng: phương pháp tính theo giá trị gia tăng là tổng tất cả giá trị tăng trưởng của nền kinh tế trong một thời gian nhất định.
Tổng món hàng quốc nội = Giá trị gia tăng thêm + thuế nhập khẩu
Hoặc GDP = Giá trị sản xuất – lượng tiền trung gian + thuế nhập khẩu
Giá trị tăng thêm của từng kênh kinh tế gồm có:
– doanh thu của người sản xuất như tiền lương, tiền công, tiền hiện vật, tiền bảo hiểm, tiền công đoàn,…
– Thuế sản xuất bao gồm thuế hàng hóa và các số tiền không giống.
– Khấu hao tài sản cố định
– Giá trị thặng dư
– thu nhập không giống
Ý nghĩa của việc tính GDP
Việc nghiên cứu, tính toán GDP là cơ sở để thành lập các plan lớn mạnh kinh tế ngắn hạn và dài hạn. Chỉ số GDP là thước đo để phân tích tốc độ phát triển kinh tế của một quốc gia.
k chỉ vậy, thông qua GDP bình quân đầu người đọc biết được mức doanh thu tương đối cũng như chất lượng sống của người dân ở từng quốc gia.
Tuy nhiên, GDP vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế như: không phản ánh đầy đủ các hoạt động sản xuất (tự cung, tự cấp, k kiểm soát được chất lượng của hàng hóa). GDP bỏ qua chất lượng nơi (tiếng ồn, khói bụi, giao thông…) và thời gian giải tỏa chưa được tính đến. Cụ thể như, trong công cuộc lớn mạnh của một quốc gia vẫn còn tồn tại nhiều chủ đề xoay quanh như nó k thể tính được số tiền về hoàn cảnh, cũng k đo lường được hạnh phúc thế giới, những mặt hàng không được ghi lại, k được đánh thuế và k có mặt trong báo cáo hồ sơ của quốc gia, còn cả những dịch vụ chưa thanh toán đều chưa được tính. GDP cũng chưa tính được nền kinh tế đen, kênh mà tất cả các quốc gia đều tồn tại. Mặc dù chúng ta có công thức tính riêng, nhưng đằng sau đó vẫn tồn đọng những mặt tối chưa được giải quyết triệt để.
Phân biệt GDP và GNP
GDP và GNP đều là khái niệm thuộc lĩnh vực kinh tế vĩ mô, dùng để phân tích tốc độ lớn mạnh kinh tế quốc gia. Tuy nhiên, cần phân biệt rõ hai khái niệm này để tránh nhầm lẫn.
GNP có nghĩa rộng hơn GDP. GNP gồm cả tổng sản lượng quốc gia (có nghĩa là tính cả nguồn thu từ ngoài đất nước) còn GDP chỉ tính trong lãnh thổ của quốc gia cụ thể nào đó.
GNP (Gross National Product) chỉ số phản ánh tổng hàng hóa quốc gia còn GDP (Gross Domestic Product) là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội.
GNP là toàn bộ giá trị được công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất ra trong khoảng thời gian (thường là 365 ngày), k kể sử dụng ra ở bất cứ đâu. Trong khi đó GDP là toàn bộ giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ của quốc gia đó sản xuất ra trong khoảng thời gian một năm. Giá trị này có thể được xây dựng bởi các công ty nước ngoài tốt trong nước, miễn là thuộc lãnh thổ của quốc gia đó. Vì vậy, người đọc thường dựa vào chỉ số GDP để phân tích sức mạnh nền kinh tế một đất nước.
GDP là thuật ngữ chuyên nơi kinh tế được dùng vô cùng rộng rãi. Tuy nhiên k phải ai cũng hiểu được chi tiết về nó. Trong bài viết này đang đo đạt được những thông tin cơ bản và cần kíp, hy vọng sẽ hữu ích đối với tất cả độc giả tập trung
Nguồn: das.vn
